• 1. Tanım
• 2. Etiyoloji
• 3. Epidemiyoloji
• 4. Patogenez
• 5. Klinik Bulgular
• 6. Ayırıcı Tanı
• 7. Tanı
• 8. Tedavi
• 9. Korunma
• 10. Prognosis
• Sonuç

Pyometra: Uterus İltihabının Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

1. Tanım

Pyometra, dişi köpeklerde ve kedilerde sık karşılaşılan, uterusun bakteriyel enfeksiyon sonucu iltihaplanmasıdır. Bu hastalık, üreme sistemini etkileyerek ciddi hayati tehditler oluşturabilir. Uterus iltihabı, hormonel değişikliklerle tetiklenen bakteri büyümesiyle gelişir ve sistemik toksisemiye neden olabilir.

2. Etiyoloji

Pyometra genellikle bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanır. En yaygın primer etkenler:
– Escherichia coli: Uterus mukozasında yaygın olarak bulunur ve genellikle bu enfeksiyona neden olur.
– Staphylococcus spp. ve Streptococcus spp.: Daha nadir görülmekle birlikte, pyometrada rol oynayabilir.

Sekonder etkenler arasında ise hormonal dengesizlikler ve bağışıklık sistemi zayıflığı sayılabilir.

3. Epidemiyoloji

Pyometra, genellikle orta yaşlı ve yaşlı, kısırlaştırılmamış dişi köpeklerde yaygındır. Kedilerde de görülmekle birlikte, köpeklerdeki kadar sık değildir. Mevsimsel bir etkisi olmamakla birlikte, dişilerde genellikle östrus sonrası luteal dönemde daha sık rastlanır.

4. Patogenez

Pyometra, progesteron seviyelerinin yüksek olduğu luteal dönemde endometrial bezlerin salgı üretimini artırıp rahmi enfeksiyona yatkın hale getirmesi ile başlar. Bakterilerin serviksten rahme giriş yapmasıyla başlayan süreç, enfeksiyonun gelişmesi ve uterusta irin birikmesi ile devam eder. Enfekte uterus, sistemik dolaşıma toksin salgılayarak hayvanın genel durumunu kötüleştirir.

5. Klinik Bulgular

– Halsizlik
– Kusma
– Aşırı su içme ve idrara çıkma
– İştahsızlık
– Vulvadan kötü kokulu akıntı

İleri vakalarda abdominal ağrı ve ateş de gözlemlenebilir. Non-spesifik semptomlar, durumu karmaşık hale getirebilir.

6. Ayırıcı Tanı

Pyometra belirtileri, idrar yolu enfeksiyonları veya metritis gibi diğer üreme sistemi hastalıklarıyla karışabilir. Diğerlerinden ayırt edilmesi için akıntının niteliği ve semptomların genel profili dikkate alınmalıdır.

7. Tanı

Tanı, detaylı fiziksel muayene ve anamnezle başlar. Kan testlerinde beyaz kan hücresi sayısında artış gözlemlenebilir. Ultrason, genişleyip sıvı dolu uterus yapılarının tespitinde kullanılır. Röntgenis ise karın boşluğunda genişlemeyi gösterir.

8. Tedavi

Tedavi genellikle cerrahidir ve enfekte uterusun çıkarılmasını (ovariohisterektomi) içerir. Destek tedavileri arasında sıvı terapisi, antibiyotik tedavisi (örneğin amoksisilin-klavulanik asit) ve antiinflamatuar ilaçlar yer alır. Medikal tedavi ancak genç ve üreme potansiyeli önemli olan hayvanlarda düşünülür.

9. Korunma

Kısırlaştırma, pyometranın önlenmesinde en etkili yöntemdir. Ayrıca, üreme döngüsünün dikkatle izlenmesi, sürü yönetimi ve hijyen önlemleri önemlidir.

10. Prognosis

Erken dönemde cerrahi müdahale edilirse, pyometranın prognozu genellikle olumludur. Tedavi edilmediği takdirde, hayatı tehdit eden komplikasyonlar gelişebilir. Ekonomik etkiler arasında veteriner masrafları ve tedavi sonrası dönemlerde meydana gelen üretim kayıpları yer alır.

Sonuç

Pyometra, dişi köpekler ve kediler için ciddi bir üreme sistemi hastalığıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile hayvanların iyileşme şansı yüksektir. Veteriner hekim kontrolü ve koruyucu önlemlerle bu hastalığın etkileri en aza indirilebilir.